ಉದ್ಯೋಗ ಬೇಟೆ: ಮೆಟ್ಟಿಲು ಹತ್ತು

ನನ್ನ ಮಿತ್ರ ಪರಮೇಶ್ವರಯ್ಯ ಸೊಪ್ಪಿಮಠ ಬರೆದ ಲೇಖನ; ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ ಪತ್ರಿಕೆಯ ೪ನೆ ಜುಲೈ ೨೦೧೨ರ ಲವಲವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡದ್ದು, ನಮ್ಮ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಬಹು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ -HOD

ಉದ್ಯೋಗ ಬೇಟೆ: ಮೆಟ್ಟಿಲು ಹತ್ತು

* ಪರಮೇಶ್ವರಯ್ಯ ಸೊಪ್ಪಿಮಠ 

ನೌಕರಿಗಾಗಿ, ಶಾಲೆ ಸೀಟಿಗಾಗಿ, ಹೊಸ ಅವಕಾಶಗಳಿಗಾಗಿ, ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಅಥವಾ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕಾಗಿ ನಡೆಸುವ ಸಂದರ್ಶನಗಳು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಸಮಗ್ರ ದರ್ಶನ ಮಾಡಿಸುತ್ತವೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಒಳ ಹೊರಗನ್ನು ಸಂದರ್ಶಕರ ಮುಂದೆ ತೆರೆದಿಡುವಂತೆ ಮಾಡಿಬಿಡುತ್ತವೆ. ಈ ಕ್ರಿಯೆ ಎಷ್ಟು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆಯೋ ಅಷ್ಟೇ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಫಲ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಸುಳ್ಳು, ಮೋಸಗಳಿಂದ ಅನಾಹುತವೇ ಹೆಚ್ಚು.

ಸಂದರ್ಶನವೆಂದರೆ ವ್ಯಕ್ತಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವೆ ನಡೆಯುವ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆ ಎಂದು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೇಳಬಹುದಾದರು ಸಂದರ್ಶಕರು ಕೇಳಿದಾಗ ನಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ನಾವೇ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವ, ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಮತ್ತು ಕನಸುಗಳ, ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳ ಕುರಿತು ಹೇಳುವ ಅವಕಾಶ ಎನ್ನಬಹುದು. ಸಂದರ್ಶನಾರ್ಥಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಸಮಗ್ರ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲಿ ವೇದಿಕೆ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಉತ್ಸುಕತೆ, ಕೌಶಲಗಳು, ಮುನ್ನುಗ್ಗುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಬೌದ್ಧಿಕ ಚಾತುರ್ಯ, ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಎಲ್ಲವೂ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿತವಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಪಡುತ್ತವೆ. ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಶನ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಬೇಕಾದರೆ ಹತ್ತು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದಿಡಿ.

ಸಂಸ್ಥೆ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿವಳಿಕೆ
ಯಾವುದೇ ಸಂಸ್ಥೆ (ಕಂಪನಿ, ಕಾರ್ಖಾನೆ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ದಿಮೆ) ಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವಿರಬೇಕು. ಹಾಗೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಮೂಡಬೇಕಾದರೆ ಆ ಕಂಪನಿಯ ಸಮಗ್ರ ಮಾಹಿತಿ ನಿಮ್ಮ ಬೆರಳ ತುದಿಯಲ್ಲಿರಲಿ. ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಅಂತರ್‌ಜಾಲ, ನಾನಾ ಮಾಧ್ಯಮ ಮುಂತಾದವುಗಳಿಂದ ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು. ಯಾವುದಾದರೂ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಯಾಗಿರುವ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳಿಂದ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸೇರುವುದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅವರ ಬಳಿ ಸರಿಯಾದ ಮಾಹಿತಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಆ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ನೌಕರರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಬಹುದು. ಅದರಿಂದ ಅಲ್ಲಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಸಂದರ್ಶನ ವಿಧಾನ, ವೇತನ, ಇತರೆ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ನಿಖರ ಮಾಹಿತಿ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ.

ಕೆಲಸ ಗೊತ್ತಿರಲಿ
ಯಾವ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಆಪೇಕ್ಷೆ ಇದೆಯೋ ಅದಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾದ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ಸಾಮರ್ಥ ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಆ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸಬಲ್ಲೆ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಇರಲಿ. ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಮೇಲೆ ಗೊಂದಲಕ್ಕೆ ಬೀಳುವುದು ತರವಲ್ಲ. ಸಂದರ್ಶನ ನಡೆಸುವವರೂ ಕೂಡ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಕೆಲಸದ ಬಗ್ಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿರಬೇಕು ಎಂದು ಆಪೇಕ್ಷಿಸುವುದು ಸಹಜ.

ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ನಿರೂಪಿಸಿ
ಈ ಮುಂಚಿನ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ನಿಮ್ಮನ್ನು ನೀವು ಆ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ, ಆ ಸಂಸ್ಥೆಯವರು ಏಕೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಗುಣ ವಿಶೇಷದ ಪದ ಬಳಸಿ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಆ ಕಂಪನಿಯ ಗುರಿ-ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಕೆಲಸ ಹೇಗೆ ನೀರೆರೆಯುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನೀರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಹಿಂದೆಬೀಳಬಾರದು. ಅದು ಹೆಚ್ಚು ಧನಾತ್ಮಕ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ.

ಕಠಿಣ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸಿದ್ಧರಾಗಿರಿ
ಯಾವ ರೀತಿ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಎದುರಾಗಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಸಂದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಹೊರಡುವ ಮುಂಚೆ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಸಿದ್ಧತೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ, ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಅನುಭವಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುವುದರಿಂದ ನೇರವಾಗಿ, ಸರಳವಾಗಿ ಮತ್ತು ಮನ ಮುಟ್ಟುವಂತೆ ಉತ್ತರಿಸುವ ಜಾಣ್ಮೆ ಕರಗತ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಆದರೆ ಕೆಲಸಾರಿ ಸಂದರ್ಶಕರು ತೀಕ್ಷ್ಣವಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಅಥವಾ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಕಠಿಣ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಬಹುದು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗಡಿಬಿಡಿಗೆ ಒಳಗಾಗದೆ ಶಾಂತಚಿತ್ತರಾಗಿ ಉತ್ತರಿಸಬೇಕು. ಸ್ನೇಹಿತರು, ಸಹಪಾಠಿಗಳು, ಬಂಧುಗಳ ಜತೆಗೆ ಕ್ಲಿಷ್ಠಕರವಾಗಿ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಯಾವರೀತಿ ಬರಬಹುದು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಷಣ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸಬೇಕು. ಇದಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ಅಂತರ್‌ಜಾಲ, ಉದ್ಯೋಗದ ಬ್ಲಾಗ್‌ಗಳು, ಇ ಬುಕ್, ಟಿಪ್ಸ್ ವುಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಉದ್ಯೋಗ ಕೊಡಿಸುವ ಏಜನ್ಸಿಗಳ ಬಳಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ, ಬರಬಹುದಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಸನ್ನದ್ಧರಾಗಿರಬೇಕು.

ಉಲ್ಲಸಿತರಾಗಿರಿ
ಸಂದರ್ಶನದ ದಿವಸ ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸು ಸದಾ ಉಲ್ಲಾಸದಿಂದ ಇರಬೇಕು. ಹಿಂದಿನ ದಿನ ರಾತ್ರಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಊಟ ಮಾಡಿ, ಬೇಗ ಮಲಗುವುದು ಉತ್ತಮ. ಮರುದಿನ ಬೇಗ ಎದ್ದು ತಲೆ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ, ಅಗತ್ಯವಾದಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಹೊರಡಬೇಕು. ಆಲಸ್ಯವು ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಕುತ್ತಾಗುವುದು ಎಂಬುದು ಸದಾ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿರಲಿ.

ವಸ್ತ್ರ ಸಂಹಿತೆ
ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ನೋಟವು ಮರೆಯಲಾರದಂತಹ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವಂತಿರಬೇಕು. ಹಾಗಾಗಿ ನಮ್ಮ ಹೇಹ ಮತ್ತು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ಸರಿಹೊಂದುವ ಮತ್ತು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿ ಕಾಣುವ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿರಬೇಕು. ಗಾಂಭೀರ್ಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತಹ ತೊಡುಗೆ ಇರುವುದು ಅಪೇಕ್ಷಣೀಯ. ಬಟ್ಟೆಗಳು ನಡೆದಾಟಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಇತರರಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಉಂಟು ಮಾಡದಿರಲಿ. ಆ ಕಂಪನಿಯ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ಬಳಿ ಚರ್ಚಿಸಿ ಅಲ್ಲಿನ ವಸ್ತ್ರ ಸಂಹಿತೆಯನ್ನು ಅರಿತರೆ ಬಹಳ ಚೆನ್ನ.

ಸಮಯ ಪಾಲನೆ
ತಡವಾಗಿ ಹೋಗಿ ತೊಂದರೆಗೆ ಸಿಲುಕಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಿಂತ, ಕೆಲ ಕಾಲ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಸಂದರ್ಶನ ಸ್ಥಳ ತಲುಪಬೇಕು. ಅಲ್ಲಿನ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡರೆ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ. ತಡವಾದಲ್ಲಿ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಸಮಸ್ಯೆಯ ಸುಳಿಗೆ ಸಿಲುಕಬಹುದು. ಕಂಪನಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ಕೂಡಲೆ ಸ್ವಾಗತಕರರ ಬಳಿ ನಿಮ್ಮ ಮಾಹಿತಿ ತಿಳಿಸಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲ ಕಾಲ ಕಳೆಯಬೇಕು. ಸಂದರ್ಶನ ಕರೆ ಬಂದ ನಂತರ ಒಳ ಹೊರಡುವ ಮುನ್ನ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿರಲಿ. ಒಳಗಡೆ ಸಂದರ್ಶಕರನ್ನು ನೋಡುವ ನೋಟ ಮತ್ತು ದೇಹದ ಭಾಷೆಯು ಕಿರಿಕಿರಿಯಾಗದಿರಲಿ. ಮುಗುಳು ನಗೆ ನಗುತ್ತಾ ಹೋಗಿ ಅಲ್ಲಿರುವವರಿಗೆ ವಿಶ್ ಮಾಡಬೇಕು. ಅವಕಾಶವಿದ್ದರೆ ಹಸ್ತಲಾಘವವನ್ನೂ ಮಾಡಬಹುದು. ಅಲ್ಲಿ ಹಾಕಲಾಗಿರುವ ಕುರ್ಚಿಯಲ್ಲಿ ಕೂರುವುದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ಅದರ ಪಕ್ಕ ನಿಲ್ಲಬೇಕು. ಸಂದರ್ಶಕರು ಹೇಳಿದ ನಂತರ ಇಲ್ಲವೇ ಅವರ ಅನುಮತಿ ಪಡೆದು ಸಹಜವಾಗಿ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ಆಲಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಮಾತನಾಡುವುದು
ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಈ ಎರಡು ಅಂಶಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ನಡೆವ ಸಂಭಾಷಣೆಯು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಒರೆಗೆ ಹಚ್ಚುವಂತಿರುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬದಿಯಿಂದ ಮಾತ್ರ ಹೆಚ್ಚು ಮಾತು ನಡೆಯದೆ ಎರಡು ಕಡೆಗಳಿಂದಲೂ ನಡೆಯುವಂತೆ ಎಚ್ಚರ ವಹಿಸುತ್ತಿರಬೇಕು. ಕೆಲಸಾರಿ ಸಂದರ್ಶಕರು ಸರಿ/ತಪ್ಪು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಿ ದ್ವಂದ್ವ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಆದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಸರ್ವರೀತಿಯಲ್ಲೂ ಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅಂಜಿಕೆ ಪಡಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಹೇಗೆ ಉತ್ತರ ನೀಡುತ್ತೀರಿ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿ ನಡೆ-ನುಡಿಗಳು ಮಾದರಿಯಾಗುವಂತಿರಬೇಕು.

ಅಗತ್ಯ-ಅನಗತ್ಯಗಳು
ಸಂದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಕೆಲ ಸಾರಿ ಏನೇನು ತರಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಸಂದರ್ಶಕರೇ ತಿಳಿಸಿರುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಸಂದರ್ಶನದ ಕರೆಪತ್ರ, ವಿದ್ಯಾರ್ಹತೆಯ ಮೂಲ ಮತ್ತು ನಕಲು ಪ್ರತಿಗಳು, ಇತ್ತೀಚಿನ ಭಾವಚಿತ್ರಗಳು, ಮುಂಚೆ ಸೇವೆಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಲ್ಲಿ ಆ ಸೇವಾ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ ಮತ್ತು ತೀರಾ ಅಗತ್ಯವಾದ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಜತೆಯಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕು. ಮೊಬೈಲ್, ತೊಂದರೆ ಕೊಡುವ ಗಡಿಯಾರಗಳು ಜತೆಯಲ್ಲಿ ಬೇಡ.

ಮುಗಿದ ಮೇಲೆ
ಸಂದರ್ಶನ ಮುಗಿದ ನಂತರ ಧನ್ಯವಾದ ಅರ್ಪಿಸಿ ಹೊರಬನ್ನಿ. ಅಲ್ಲಿ ಇತರೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸತ್ಯವನ್ನೇ ಹೇಳಿ. ಕೆಲಸಾರಿ ಅದನ್ನು ಗುಪ್ತ ಕ್ಯಾಮರಾದಲ್ಲಿ ಸಂದರ್ಶಕರು ಗಮನಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ಸಂಸ್ಥೆಗೂ ಮತ್ತು ಸಂದರ್ಶನ ನಡೆಸಿದವರಿಗೂ ಒಂದು ಅಭಿನಂದನಾ ಪತ್ರ ಬರೆದು ಸ್ವಾಗತಕಾರರ ಬಳಿ ಕೊಟ್ಟು ಬರಬಹುದು. ಸಂದರ್ಶನ ನಡೆದ ವಿಧಾನವನ್ನು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅವಲೋಕನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ. ಕೇಳಿದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು, ನೀವು ಉತ್ತರಿಸಿದ್ದು-ಉತ್ತರಿಸಲಾರದ್ದು, ಯಾಕೆ ಉತ್ತರಿಸಲಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ವಿಚಾರಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಚಿಕ್ಕ ಟಿಪ್ಪಣಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬರೆದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಿ. ಮುಂದೊಂದು ದಿನ ಅದೇ ನಿಮ್ಮ ಕೈ ಹಿಡಿಯುವುದರಲ್ಲಿ ಅನುಮಾನವಿಲ್ಲ.